Sıra Sayılarının Türetilmesi ve Kullanılması

1. Miktar Bildiren Sayların -İN HALİ’nde son takıları olan -а veya -и atıldıktan sonra geriye kalan kısım sıfat takısı olan -ый (-ая, -ое, -ые), -ий (-ья, -ье, -ьи), -ой (-ая, -ое, -ые) eklenerek Sıra Sayıları elde edilir.

YALIN HAL -İN HALİ SIRA SAYISI
шесть шест+и шест+ой, +ая, +ое, +ые
пятьдесят пятидесят+и пятидесят+ый, +ая, +ое, +ые
девяносто девяност+а девяност+ый, +ая, +ое, +ые

2. Bazı sıfatların Sıra Sayıları düzensiz yapılır.

первый -ая, -ое, -ые 1nci
второй -ая, -ое, -ые 2nci
третий -ья, -ье, -ьи 3ncü
четвёртый -ая, -ое, -ые 4ncü
седьмой ая, -ое, -ые 7nci
сороковой -ая, -ое, -ые 40ncı

3. Тысяча, миллион, миллиард Sıra Sayısı yapılırken takının önü ilave olarak -н- eklenir.

тысяча (-а düşer) +ный (-ая, -ое, -ые) тысячный (bininci)
миллион +ный (-ая, -ое, -ые) миллионный (milyonuncu)
миллиард +ный (-ая, -ое, -ые) миллиардный (milyarıncı)

4. Parçalı Sayıların yalnızca son parçası Sıra sayısı şeklinde bulunur. Sıra Sayıları birlikte kullanıldıkları isimlerin cins, sayı ve hal çekimlerine uyarlar.

тридцать шестой 36nci
триста сорок восьмой 348nci
тысяча девяносто третий 1093ncü
сто пятьдесят четвёртый 154ncü
пятьсот сороковой 540ncı
тысяча первый 1001nci
первый диалог birinci diyalog
первая комната birinci oda
первое окно birinci pencere
первые часы birinci (ilk) saat

5. Cümle içinde kullanılan Parçalı Sayılar’ın sonuncusu, yani Sıra Sayısı şeklinde olan parçası ismin haline göre çekilir.

Я жил на двадцать пятом этаже в Париже.
Ben Paris’te 25nci katta oturuyordum.

Мой сын родился в тысяча девятьсот девяносто третьем году.
Benim oğlum 1993 yılında doğdu.

6. Третий Sıra Sayısı чей? (kimin?) Soru Zamiri gibi çekilir.

чей‘in çekimi:
HALLER ЧЕЙ? – KİMİN?
м.р. ж.р. ср.р мн.ч.
И.п. чей чья чьё чьи
Р.п. чьего чьей чьего чьих
Д.п. чьему чьей чьему чьим
В.п. чей/чьего чью чьё чьи
Т.п. чьим чьей чьим чьими
П.п. о чьём о чьей о чьём о чьих

третий‘in çekimi
HALLER ТРЕТИЙ – ÜÇÜNCÜ
м.р. ж.р ср.р мн.ч.
И.п. третий третья третье третьи
Р.п. третьего третьей третьего третьих
Д.п. третьему третьей третьему третьим
В.п. третий/третьего третью третье третьи
Т.п. третьим третьей третьим третьими
П.п. о третьем о третьей о третьем о третьих

7. Saat, tarih ve yıl olarak zaman bildirmede kullanılır.
Сейчас пять минут второго.
Saat 1’i beş geçiyor.

Сейчас четверть пятого.
Saat 4’ü çeyrek geçiyor.

Собрание началось пятого августа.
Toplantı Ağustosun beşinde başladı.

Экзамены кончились третьего мая.
Sınavlar Mayısın üçünden itibaren sona erdi.

Мы переехали в Стамбул в тысяча девятьсот девяносто шестом году.
Biz 1996 yılında İstanbul’a geldik (taşındık).

Rusça Dersleri tarafından

https://rusca.sitesi.ws

1 yorum

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

%d blogcu bunu beğendi: