Aslında bu zamanda bu kıyağı kimse kimseye yapmaz. Normal şartlarda, başınızı taştan taşa vurarak öğrenebilirsiniz tüm bu ‘altın bilgileri’. Rusya bir dipsiz kuyudur çünkü. İşadamı için karanlıkta el yordamıyla yol bulunacak bir coğrafya değildir. Öyle “Aldım çantamı elime, düştüm Moskova’nın yoluna” diye türkü söyleyerek öğrenilmez bu işler. Deneme-yanılma yöntemiyle de işiniz zordur. Çok deneyip çok yanılmanız gerekir; muhtemelen ömrünüz vefa etmez.
Ama işte Allah’tan biz gazeteciler varız. Paylaşmayı severiz. Bunca yılın gözlemini, birikimini, deneyimini, kulak misafirliğini, göz aşinalığını, velhasılı bildiğimiz herşeyi erittik bir potada. Ve size aslanlar gibi bir ‘yol haritası’ hazırladık. Bir nevi Rusya usulü ‘Kopenhag kriterleri’ yarattık.
Hür Türk müteşebbisi için “Rusya’da BAŞARSIZ olmanın yolları”nı kağıda döktük. Otuz iki kısım pehlivan tefrikası yapıp kafanızı bulandıracak değiliz. Biliriz, okumayı sevmezsiniz. Onun için kısa ve özlü olacak. Sıkın dişinizi, dibine kadar okuyun. Sonra muska yaptırıp boynunuzda mı taşırsınız, bir şişeye koyup denize mi atarsınız, o dakka unutur musunuz, sizin bileceğiniz iş. Biz şahsen üzerime düşeni yapıyoruz, vicdanımız rahat. Size Rusya’nın kapılarını ‘tersten’ açıyoruz.
“Ticarette çıkmak için önce batmak gerekir” diyorlar. Biz söyleyenlerin yalancısıyız. Rusya pazarında nasıl batılır, işte onu anlatacağız. Kemerlerinizi çözün. Başlıyoruz: Üç, iki, bir, sıfııır!
Rusya’yı ve Rusları küçümseyin!
Diyelim ki Türkiye’de yaşıyorsunuz. İşadamısınız. Gözünüzü Rusya’ya diktiniz. Neden mi? Birkaç ihtimal olabilir: Belki Türkiye’de geminiz karaya vurdu, pazar daraldı, işinizin tadı kalmadı, kaçacak yer arıyorsunuz. Ya da yıllarca bavul ticareti, kargo filan diye Rusya’dan gelenler sayesinde karnınızı doyurup ensenizi kalınlattınız. Bu saltanat böylece sürer, torunlarınıza da kalır sanırken bir de baktınız ki deniz bitti, Ruslar artık pek gelmiyor. Bavul ticareti neredeyse sizlere ömür. Mecbur kaldınız, “Onlar gelmiyorsa, o zaman ben kalkıp oraya gideyim” dediniz.
İşte o dakkadan başlayıp Rusya’yı ve Rusları küçümseyin. Şu cümleleri hem içinizden, hem de yüksek sesle sıralayın:
“Kim ki bunlar? Batak ülkenin gariban vatandaşları! Hala tuvalet kağıdı yerine gazete kullanıyorlar. Türkiye olmazsa zaten bunlar açlıktan ölürdü. Derisi, tekstili, gıdası, neyi var neyi yok gelip bizden alıyorlar. Elleri mahkum. Zaten kadınlarının çoğu Nataşa, erkeklerinin hepsi ayyaş. Hepsi sözde üniversite okumuş ama kaç yazar! Üç dolar verdin mi hepsi emir erin olur. Bunlar bize mecbur. Türkiye, Rusya’nın 50 yıl önünde. Ticaretten de anlamaz bunlar. Ama orada piyasa boş olduğuna göre gidip hem çeşme akarken testimi doldurayım, hem de Ruslara medeniyet götüreyim”.
Tabii tarihle pek münasebetiniz olmadığından, kimileri çıkıp bazı gerçekleri hatırlatabilir. Mesela diyebilirler ki: “Bre gafil! Sen Rusya’nın, Sovyetler’in Türkiye için yaptıklarını bilir misin? Tamam, 513 yıllık ortak tarihimize savaşlar da olmuş, tatsızlıklar da. Ama cumhuriyetimiz kurulurken, Kurtuluş Savaşı’nda aleme karşı varoluş mücadelesi verirken kim bize destek çıktı? Ruslar ve Sovyet müslümanlarının para ve silah yardımını yollayan Moskova hükümeti değil miydi? Cumhuriyetin ilk yıllarında Atatürk milli sanayi hamlesini başlatırken, ilk fabrikaları gelip kuranlar Rus mühendisler, teknisyenler değil miydi? İlk pilotlarımıza Ankara’da eğitim veren Rus pilotları değil miydi?
Sonrasında Türkiye’nin ağır sanayi tesislerinin neredeyse hepsini Sovyetlerin yardımıyla kurmadık mı? Seydişehir Aluminyumlar, İskenderun Demir Çelikler, Çayırova Cam… Hepsini Ruslar kurmadı mı? Üstelik dost ve müttefiklerimiz bizi kendilerine bağlı kılmak için teknoloji vermezken…”
Bu “tarih dersi” uzayıp gidebilir. Ama siz ciddiye almayın. Başınızı ağrıtmayın. Çok üstünüze gelirlerse, “gömelim gel seni tarihe desem sığmazsın” sözüne layık bir “Türk büyüğü”nün lafını aynen kullanın: “Dün dündür, bugün bugün” deyin!
Suat Taşpınar’ın Rusya’da Başarısız Olmanın Yolları kitabından alıntıdır. Rusya ziyareti planlayanların okuması şiddetle tavsiye olunur. Kitabı, Türkiye’de şuradan sipariş edebilirsiniz.
